Wereldwijd worden 1 miljoen soorten bedreigd met uitsterven. Een onvoorstelbare hoeveelheid. Ieder jaar verschijnt de Rode Lijst, een lijst van soorten die gerangschikt zijn op een schaal van niet bedreigd tot uitgestorven. Onlangs verscheen een wetenschappelijke studie die voorbij de Rode Lijst keek. Conclusie: alarm.
De Rode Lijst
De Rode Lijst wordt bijgehouden door de internationale unie van natuurbescherming (IUCN). De belangrijkste categorieën op de lijst zijn:
- Niet bedreigd
- Bijna bedreigd
- Kwetsbaar
- Bedreigd
- Ernstig bedreigd
- Uitgestorven in het wild
- Uitgestorven
Maar liefst een kwart (!) van de soorten op de lijst wordt met uitsterven bedreigd.
Voordat een soort uitsterft…
Voordat een soort als bedreigd verschijnt op de Rode Lijst, is er vaak al een lange weg afgelegd. Een soort die misschien ooit algemeen voorkwam, kan na jarenlange afbreuk van zijn leefgebied ineens instorten. Pas als de soort het einde van zijn bestaan in de ogen kijkt, verschijnt die als bedreigd op de Rode Lijst. Daarvoor moet doorgaans én de populatie klein zijn, én de populatie kleiner worden.
Logischerwijs moet de populatie van een algemene soort lange tijd kleiner worden, voordat hij uiteindelijk zo klein is dat hij als ‘bedreigd’ beoordeeld wordt. Precies dat hebben wetenschappers van onder andere de Queen’s University in Belfast overzocht.
Meer verliezers dan winnaars
Catherine Finn en collega’s hebben van meer dan 71.000 soorten onderzocht of (algemene) soorten toenemen, afnemen of gelijk blijven. De conclusies zijn alarmerend.
Ongeveer de helft van de populaties (49%) is stabiel. Van de overige populaties neemt 3% toe, en 48% af. Met andere woorden, ongeveer de helft van de soorten is de weg ingeslagen richting uitsterven. Maar liefst een derde van van de soorten die als ‘niet bedreigd’ op de Rode Lijst staan, neemt af. Het is dus een kwestie van tijd voor de volgende lichting soorten zich aandient als ‘bedreigd’.
De grootste crisis ooit
Het razendsnelle verlies van het leven op aarde is alle reden om alarm te slaan. Sommige wetenschappers verwachten dat het verlies van biodiversiteit nog veel grotere gevolgen zal hebben dan het veranderende klimaat.
Reden dus om alle zeilen bij te zetten. In Frans-Guyana houden we de populaties zo nauwkeurig mogelijk in de gaten. Maar ook daar staan we voor grote uitdagingen. Met een combinatie van goede bescherming, wetenschappelijk onderzoek en belangrijke educatie dragen wij bij aan het behoud van het regenwoud, en daarmee aan het leefbaar houden van de aarde.
Help je mee?
Ga terug naar het overzicht